Op zoek naar het boek Flora Batava, de heruitgave door uitgeverij Lannoo? Hier lees je hoe dit enorm dikke boekwerk ontstaan is en wat je ervan mag verwachten. Flora Batava: de wilde planten van Nederland is een prachtig naslagwerk voor iedere plantenliefhebber.
Inhoudsopgave
Flora Batava: de wilde planten van Nederland
Hoe vaak zou het voorgekomen zijn dat de uitgifte van een serie boeken langer duurde dan de bouw van menig kathedraal? Het eerste deel van de Flora Batava zag het licht in 1800. Met deel 28 was het gedaan, maar toen schreef men het jaar 1934. De eerste redacteur Jan Christiaan Sepp vond het belangrijk dat er meer kennis kwam over de (wilde) planten in ons land. Een Flora is een beschrijving van alle planten in een bepaald gebied. Dat kon een zeer beperkte omgeving zijn, zoals een eilandje, maar ook een heel land. In andere Europese landen bestonden al standaardwerken op dat gebied zoals in Engeland, Duitsland en Frankrijk. In Nederland waren er wel talloze verhandelingen verschenen over de exotische tulp, maar voor de vaderlandse planten was er onvoldoende aandacht geweest. Dat veranderde in 1800.
Voor wetenschappers, boeren, burgers en buitenlui
De bedoeling van diverse redacteuren was niet alleen wetenschappelijk gericht. Wilde planten waren in die tijd nog zeer belangrijk in de samenleving. Honger of een tekort aan veevoeder kwam nog regelmatig voor en dan was het belangrijk om te weten welke planten als tijdelijk voedsel konden dienen. Ook in de medische wereld waren planten uit de natuur van groot belang voor de bestrijding van allerlei kwalen, zowel door artsen als natuurdokters. Het was dus van belang dat er een werk kwam waarin een duidelijke weergave van iedere plant te zien was. Teneinde duidelijk te maken dat de Flora Batava vooral praktisch nut moest hebben, werd naast de Nederlandse naam ook de Franse vermeld. Gebruikelijk was een Latijnse benaming, maar in deze periode was Frans de taal van wetenschappers op het continent. Verder werden vooral de eigenschappen en de toepassingen van de planten beschreven. Vele daarvan verbazen ons vandaag de dag.
Een nieuwe uitgave van 4 kilo en 912 pagina’s
Her originele werk van 28 delen is slechts op uitnodiging te bezichtigen. Sinds 1 juni is er een nieuwe uitgave waarin alle 2.240 afbeeldingen zijn te bewonderen. Van de originele beschrijvingen zijn er 100 overgenomen met de bijbehorende platen op ware grootte uit de Flora Batava. Zelfs deze beperkingen hebben toch een boekwerk opgeleverd dat 4 kilo weegt.
De Flora Batava, de heruitgave van Lannoo
Toen uitgever Jan Christiaan Sepp in 1800 van start ging met een geïllustreerd overzichtswerk van alle Nederlandse planten, kon hij nooit vermoeden dat het laatste deel pas in 1934 zou verschijnen. Uiteindelijk besloeg de Flora Batava 461 afleveringen, verdeeld over 28 boeken: een titanenwerk waar een uitgebreide kring van amateurbotanici, hoogleraren en kunstenaars aan heeft bijgedragen. Dat resulteerde in de tot dan toe meest complete inventaris van de wilde flora van het land. Een verzamelwerk dat bovendien prachtig de grote veranderingen in het Nederlandse landschap, de wetenschap en de waardering van de nationale natuur illustreert.
Deze unieke heruitgave in één band van uitgeverij Lannoo bevat een bundeling van alle 2240 platen met daarop meer dan 2630 naar het leven geschilderde planten, paddenstoelen, korstmossen en wieren. Daaruit zijn bovendien honderd iconische soorten gekozen, die op ware grootte en met de oorspronkelijke tekst worden uitgelicht en voorzien van een nieuw verhaal geschreven door een netwerk aan hedendaagse kenners en bewonderaars van planten. Samen met de uitgebreide inleiding en het soortenregister geeft deze nieuwe Flora Batava een bont beeld van onze plantenwereld en het bijzondere dat zij herbergt.
Dit boek verschijnt onder de hoofdredactie van Esther van Gelder en Norbert Peeters, met bijdragen van meer dan zestig experts.
Het boeiende verhaal van de Flora Batava
Het is vandaag de dag bijna onvoorstelbaar hoezeer bepaalde planten van betekenis waren in het dagelijks leven van 200 jaar eerder. De brandnetel wordt vandaag de dag vaak als hinderlijk gezien al kookt een enkeling er nog graag soep van. In het begin van de 19e eeuw was de brandnetel overal een graag geziene plant met een enorm aantal praktische toepassingen. Ook waren invasieve exoten al bekend.
Zoals onze tuinen nu worden bezocht door de Japanse duizendknoop werd rond 1850 in de Utrechtse grachten de Canadese waterpest ineens ontdekt. Die voelde zich daar uitstekend op het gemak en komt nu overal voor. Er wordt vermoed dat medewerkers van de botanische tuin in Utrecht de plant in de gracht hebben gedumpt zonder daar veel gedachten aan te hebben besteed.
Van de beschreven planten zijn er inmiddels circa 30 volledig uit ons land verdwenen. Een honderdtal staat op het punt uit te sterven in ons land. Andere planten die in het tijdvak 1800-1934 zeer zeldzaam waren, groeien nu soms op ieder verwaarloosd stukje bouwland. Het boek maakt duidelijk dat ook in ons kleine landje de natuur een enorme verscheidenheid heeft en dat dit door blijft gaan. Ook voor de leek is de nieuwe Flora Batava een rijk bezit.
Leesinspiratie delen? Word dan lid van onze boekengroep op Facebook. Hier kun je jouw favoriete boeken delen en anderen om tips vragen. Natuurlijk delen wij daar ook onze winacties en de laatste boekennieuwtjes.
Bekijk nu de nieuwste boeken op bol.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
Rosalyn van Moorselaar is de drijvende kracht achter Meerlezen.nl. Haar wereld bestaat uit boeken. In haar kinderjaren was ze al een fervent lezer, maar al snel kwam ze ook op professioneel terrein tussen de boeken terecht. Al jong kreeg ze een baan in de bibliotheek, waarbij ze in eerste instantie vooral boeken innam en sorteerde, maar later veel meer een adviserende rol kreeg. Het talent om titels te adviseren op basis van gelezen boeken zet ze nu graag in voor Meerlezen.nl. Het schrijven voor Meerlezen.nl is voor haar hobbymatig, in het dagelijks leven is ze… boekvertaler!